Plas-dras, maar niet te ruig
15 februari 2024
Het is nog geen voorjaar, maar vol verwachting kijken we al naar de lucht en het land, waar straks die prachtige weidevogelgeluiden weer gaan klinken. Met de neerslag die er bij dit kwakkelweer valt, komt er vanzelf water in je volvelds plas-dras of greppel plas-dras. Zet de greppel maar dicht met een bocht omhoog aan de uitloop om het op te sparen. Later komen er vast nog kansen om de pomp er voor 1 april wel bij te krijgen. Kies daar een goed moment voor en doe het zo mogelijk met een quad in plaats van een trekker.
Want ja, een plas-dras vraagt ook wat aandacht en beheer. Je houdt water vast voor de vogels en dat heeft gevolgen, zoals een grotere kans op sporen rijden. Taaie probleemplanten als pitrus grijpen hun kans op verstoringsplekken en breiden zich vervolgens uit. Dat die pitrus en ook mannagras, liesgras en zeggesoorten het soms ‘te goed’ gaan doen bij plas-drassen komt vooral omdat je met het onder water zetten de bodem een klap geeft. Het bodemleven krijgt het zwaar, de bodem verzuurt en een wisselende waterstand (in de zone rondom) zorgt voor het vrijkomen van fosfaat. Pitrus houdt daarvan en heeft dan ook nog eens het voordeel dat hij groen blijft in de winter en dan gewoon nog groeit. Daarom is die pitrus ook zo’n sluipmoordenaar.
Soms zie ik grote plas-drassen waar omheen het land verruigt met stugge grassen en pitrus. Die grote plassen liggen jaren op dezelfde plek en dan is die kans groter dan bij greppel plas-drassen.
Heb je eenmaal die verruiging rondom een plas-dras, dan is daar op dit moment weinig aan te doen. Maar je kunt in de zomer na het goed opdrogen wel maaien of kort laten grazen met schapen. Beweiding op pitrus helpt het best in een jong stadium en met veel graasdruk. Ruige mest uitrijden in de zomer stimuleert het bodemleven en is gunstig voor de pH: het heeft een bufferende werking. Bij veel pitrus is een bekalking om de pH omhoog te halen in het najaar een goede maatregel. Zeker als de pH 4,8 is of lager is dat aan te raden.
Wat ook helpt is regelmatig de pitrus een oplawaai geven met de maaimachine. In het najaar en de winter is dat nog extra effectief omdat de plant daarna inwatert. In weidevogelgebieden hebben we een flinke hekel aan pitrus en iedereen kent wel die voorbeelden van natuurgraslanden die ongeschikt zijn geraakt voor weidevogels. Voorzichtig wil ik er wel bij zeggen: een randje pitrus in een greppel of een groepje ergens op een perceel is niet erg, maar draagt juist bij aan variatie en er zijn kleine vogels die er graag in broeden. De vuistregel is dat je het onder de 10 procent moet zien te houden.
Meer weten over het voorkomen en onderdrukken van pitrus? Pak dan de tien gouden regels tegen pitrus er maar eens bij.
We spreken elkaar,
Met gevleugelde groet,