Maaien met weidevogelverstand

17 juni 2025      

Even een paar dingen op een rij. Na een kurkdroge meimaand kwam er water en spoot het gras de grond uit. Tegelijk is het bloeitijd en gaat het gras strekken en in de aar schieten. Mijn oom (de Weideman) adviseerde boeren daarom zo snel als het kan te maaien. Nou, dat is met het mooie weer van vorige week en deze week geen enkel probleem. En nu volop kans om de percelen met uitgestelde maaidatum te hooien.

Mag ik bij alle maaidrukte weer even gepaste aandacht vragen voor de weidevogels? Heel veel kuikens die het goed deden zijn al op de wieken en redden zich wel, als er maar natte plekken genoeg zijn om wat voedsel te vinden. Maar we hebben een superdroog voorjaar gehad en daarom zijn er nog grutto’s en tureluurs met kuikens van een laat broedsel. Van de week kwam ik nog kuikens tegen die net uit het ei kwamen. En dat klopt met de ervaring dat grutto’s nog tot half mei beginnen aan een broedsel.

Voeg daarbij dat veel rustpercelen rond deze tijd al niet meer geschikt zijn voor kuikens: dan trekken die graag naar percelen waar koeien hebben gelopen en naar percelen met korter gras. Zet er dus weer alle energie op in om eerst te weten of er kuikens in een perceel zitten, voor je zomaar wat doet. Stel het maaien uit als er kuikens lopen of laat in elk geval een flink gedeelte staan.

En die beweide percelen waar al wat hergroei op staat: die mogen er in boerenogen wat rafelig uitzien, maar het is de ideale vluchthaven voor vogels met kuikens! Mestflatten vol leven, beschutting onder wat langer gras en ook nog overzichtelijk en doorwaadbaar, mooier kan haast niet. Niet schoonmaaien dus, dat kan later wel een keer. Wil je tweede snede-percelen per sé nu maaien, vraag vrijwilligers dan om een zoekslag te maken en als het over enkele kuikens gaat, is verjagen met vlaggen een alternatief.

En nu dus druk met het maaien van rustpercelen? Probeer het allemaal wat in samenhang te zien en zorg dat de nog aanwezige vogels met kuikens alternatieven overhouden. Dat kan met voldoende beweide percelen in de buurt. En met grote en brede stroken die je op tweede snede-percelen laat staan. Dat is ook een voordehandliggende aanpak op de percelen met maaidatum: brede stroken langs sloten, of juist een baan in het midden met een greppel. En natuurlijk van binnen naar buiten maaien en alleen overdag, asjeblieft niet ’s nachts!

Er moet wat beschutting en voedsel overblijven. Maaien om goed koeien te voeren en ervan te melken, uiteraard, snap ik. Maar doe het met beleid en zorg dat we intussen de laatste kuikens heel houden. Maaien met weidevogelverstand mensen, dat is de uitdaging!

We spreken elkaar,